Aantekeningen bij de Bijbel: Deuteronomium 5:6

Deuteronomium 5:6

SV	Ik ben de HEERE, uw God, Die u uit Egypteland, uit het diensthuis uitgeleid heb.
WLC	אָֽנֹכִי֙ יְהוָ֣ה אֱלֹהֶ֔יךָ אֲשֶׁ֧ר הֹוצֵאתִ֛יךָ מֵאֶ֥רֶץ מִצְרַ֖יִם מִבֵּ֣ית עֲבָדִֽ֑ים׃
Trans.	’ānōḵî JHWH ’ĕlōheyḵā ’ăšer hwōṣē’ṯîḵā mē’ereṣ miṣərayim mibêṯ ‘ăḇāḏîm:

Algemeen

Zie ook: Egypte, Geboden (tien), Joodse wetten (613)
Exodus 20:2, Psalm 81:11

Aantekeningen

Ik ben de HEERE, uw God, Die u uit Egypteland, uit het diensthuis uitgeleid heb.

Vertaalnotities

Zie hier voor een verklaring van de gebruikte coderingen.
Zie hier over het gebruik van de interlineair.

אָֽנֹכִי֙

H595

יְהוָ֣ה

H3068

Ik ben de HEERE

אֱלֹהֶ֔יךָ

H430

uw God

אֲשֶׁ֧ר

H834

הוֹצֵאתִ֛יךָ

H3318

uitgeleid heb

מֵ

H9014

אֶ֥רֶץ

H776

Die uit Egypteland

מִצְרַ֖יִם

H4714

מִ

H9014

בֵּ֣֥ית

H1004

uit het diensthuis

עֲבָדִֽ֑ים

H5650

Ik ben de HEERE, uw God, Die u uit Egypteland, uit het diensthuis uitgeleid heb.

Egyptisch Anoki; Zowel hier als in Exodus beginnen de 10 geboden met de aanhef אָֽנֹכִי֙ יְהוָ֣ה אֱלֹהֶ֔יךָ ('anoki YHWH '^èloheka) en kunnen grammaticaal bezien op twee manieren worden vertaald:
1. Ik, JHWH, ben uw God (die u bevrijd heb), waarbij "JHWH" een toevoeging is bij "Ik".
2. Ik ben JHWH uw God (die u bevrijd heb), waarbij "JHWH" als een erenaam wordt gebruikt.
Beide vertalingen zijn mogelijk omdat het koppelwoord ontbreekt. Dit is meestal het geval in het Hebreeuws.
Vaak wordt de eerste vertaling gekozen, omdat de tweede op het eerste gezicht zinloos lijkt, want de Israëlieten kenden immers de naam van hun God al. Deze naam was reeds door Mozes aan het volk bekend gemaakt (Ex 6) en het lijkt onlogisch dat God Zijn naam opnieuw moest openbaren.
Toch zijn er redenen om voor de tweede vertaling te kiezen. Zo vinden we in Psalm 50:7 een verwijzing naar de aanhef van de 10 geboden אֱלֹהִ֖ים אֱלֹהֶ֣יךָ אָנֹֽכִי ( ^èlohim ^èloheka anoki) "uw God, ben Ik", waarbij God een vervanging is van JHWH. Ook in Leviticus 18:2 אֲנִ֖י יְהוָ֥ה אֱלֹהֵיכֶֽם ('^ani YHWH '^èlohim) vinden we zo'n statement welke moeilijk anders is te vertalen dan met "Ik ben JHWH, uw God". Het is dan ook niet verwonderlijk dat dat men deze vertaling aantreft in de LXX, Peshitta, Vulgata en in modernere vertalingen zoals die van Luther en de Statenvertaling.
Daarnaast is er nog een argument aan te voeren voor deze tweede vertaling. Deze vorm van "zelfpresentatie" was een geliefde stijlfiguur in het oude Midden Oosten. Niet alleen bij Jozef zien we dit terug als hij zich bekend maakt bij zijn broers (אֲנִ֣י יֹוסֵ֔ף '^ani Joseeph, ik ben Jozef), maar ook in veel koningsinscripties en in hethietische vazal verdragen zien we dat deze beginnen met "Ik ben x, koning van y". Het is belangrijk dat men weet met wie men van doen heeft. Hier presenteert JHWH zich op een soortgelijke wijze als degene die door de bevrijding en uittocht heeft bewezen dat Hij Israëls God is.

____

אָֽנֹכִי֙ MT 4QDeutⁿ SP; אנוכיx4QDeut^j;
יְהוָ֣ה MT 4QDeut^j 4QDeutⁿ SP;
אֱלֹהֶ֔יךָ MT SP; אלוהיךx4QDeut^j 4QDeutⁿ ;
אֲשֶׁ֧ר MT (4QDeut^j) 4QDeutⁿ SP;
הֹוצֵאתִ֛יךָ MT 4QDeutⁿ SP;
מֵאֶ֥רֶץ MT 4QDeutⁿ SP;
מִצְרַ֖יִם MT (4QDeut^j) 4QDeutⁿ SP;
מִבֵּ֣ית MT 4QDeut^j 4QDeutⁿ SP;
עֲבָדִֽ֑ים MT (4QDeut^j) 4QDeutⁿ SP;
Voorkomend in 4Q37=4QDeut^j (algemeen volgend MT); 4Q41=4QDeutⁿ (bijna compleet, algemeen volgend MT met soms affiniteit met LXX of Peshitta); 4Q128=4Qphyl^a (voorkeur voor LXX); 4Q129=4Qphyl^b (bijna compleet, zowel MT als LXX); 4Q142=4Qphyl^o (erg fragmentarisch, volgt MT); 4Q134=4Qphyl^g (bijna compleet, volgt MT); 1Q13=1Qphyl (verschillende kleinere fragmenten, geen bevestigende variant van MT); 4Q137=4Qphyl^j (bijna compleet, neigt naar LXX);

____

Vers 7 לֹ֣א יִהְיֶ֥ה־לְךָ֛֩ אֱלֹהִ֥֨ים אֲחֵרִ֖֜ים עַל־פָּנָֽ֗יַ wordt in de MM bij dit vers gerekend.

Koop nu

Commentaar

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!